1. Nhà máy chế tạo máy bay không người lái của Iran nổ long trời. Ai gây ra vụ này?

Trong một diễn biến có thể khiến cuộc chiến tại Ukraine lan rất nhanh sang các nước khác, một vụ nổ long trời đã diễn ra tại nhà máy chế tạo máy bay không người lái của Iran. Hôm Chúa Nhật, Bộ Quốc Phòng Iran cho rằng vụ nổ không ảnh hưởng bao nhiêu, nhưng các nhân chứng cho biết có những tiếng nổ long trời kéo dài trong nhiều giờ, và từ cách đó hàng chục cây số vẫn có thể thấy những cụm khói bốc lên.

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Iran Drone Attack: What We Know About Weapons Factory Explosion”, nghĩa là “Tấn công máy bay không người lái Iran: Những gì chúng ta biết về vụ nổ nhà máy chế tạo vũ khí.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Thúy.

Nhà chức trách Iran cho biết các máy bay không người lái đã tấn công vào một nhà máy quốc phòng của Iran gần thành phố miền trung Isfahan trong đêm thứ Bẩy rạng sáng Chúa Nhật 29 Tháng Giêng.

Bộ Quốc phòng Iran cho biết vụ nổ chỉ gây thiệt hại nhỏ và không có thương vong. Bộ không cung cấp bất kỳ chi tiết nào về người mà họ nghi ngờ đã thực hiện vụ tấn công.

Nó diễn ra trong bối cảnh căng thẳng với phương Tây về chương trình hạt nhân của Tehran và việc cung cấp vũ khí cho cuộc chiến của Nga ở Ukraine. Đất nước này cũng đã bị rung chuyển bởi các cuộc biểu tình chống chính phủ kéo dài nhiều tháng sau cái chết của Mahsa Amini, 22 tuổi, người đã bị cảnh sát đạo đức của Iran giam giữ và chết trong khi bị họ giam cầm vào tháng 9 năm ngoái.

Video trên phương tiện truyền thông xã hội vào Chúa Nhật cho thấy một vụ nổ lớn tại cơ sở, được cho là được sử dụng để sản xuất vũ khí.

Bộ Quốc phòng nước này cho biết trong một tuyên bố được truyền hình nhà nước Iran đăng tải: “Khoảng 23:30 tối thứ Bảy, một cuộc tấn công không thành công đã được thực hiện bằng cách sử dụng Phương tiện bay siêu nhỏ, gọi tắt là MAV, nhằm vào một trong những cơ xưởng của Bộ Quốc Phòng”.

Tuyên bố cho biết một máy bay không người lái đã bị bắn hạ, “và hai chiếc còn lại mắc bẫy phòng thủ và nổ tung. Nó chỉ gây ra thiệt hại nhỏ cho mái của một tòa nhà xưởng. Không có thương vong.”

Tuyên bố kết luận: “Cuộc tấn công không ảnh hưởng đến các cơ sở và nhiệm vụ của chúng tôi...và những biện pháp mù quáng như vậy sẽ không ảnh hưởng đến sự tiếp tục phát triển của đất nước”.

Không có yêu cầu nhận trách nhiệm ngay lập tức về vụ nổ, nhưng một số kênh Telegram đã cáo buộc Israel về vụ tấn công.

Tờ New York Times đưa tin rằng Sepah Cyberi, có liên kết với Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran, gọi tắt là IRGC, đã chỉ ra Israel và các đặc vụ của họ bên trong Iran đứng sau vụ tấn công, đồng thời cảnh báo “kinh nghiệm cho thấy Iran sẽ trả đũa”.

Phát ngôn nhân của quân đội Israel đã từ chối bình luận với Reuters khi được hỏi liệu Israel có liên quan đến vụ việc hay không.

Những người khác liên kết vụ nổ với cuộc chiến đang diễn ra ở Ukraine, sau khi Iran gần đây bị cáo buộc cung cấp cho Nga máy bay không người lái để tấn công các mục tiêu dân sự Ukraine.

“Logic chiến tranh là không thể tránh khỏi và gây chết người. Mykhailo Podolyak, trợ lý cấp cao của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy, viết trên Twitter hôm Chúa Nhật. “Đêm bùng nổ ở Iran - sản xuất máy bay không người lái và hỏa tiễn, nhà máy lọc dầu. Ukraine đã cảnh báo các bạn rồi.”

Trong khi đó, hãng thông tấn nhà nước Nga, TASS, cho biết cuộc tấn công bằng máy bay không người lái được thực hiện bởi Lực lượng Không quân Hoa Kỳ và “một quốc gia khác”, trích dẫn các báo cáo từ Al Arabiya TV và Al Hadath TV.

Anwar Gargas, một nhà ngoại giao cấp cao của Tiểu vương quốc, cho biết vụ nổ ở Isfahan là “sự leo thang nguy hiểm mới nhất mà khu vực đang chứng kiến.”

Ông viết trên Twitter hôm Chúa Nhật: “Đó không phải là lợi ích của khu vực và tương lai của nó. “Mặc dù các vấn đề của khu vực rất phức tạp, nhưng không có giải pháp thay thế nào khác ngoài đối thoại và giải pháp chính trị để tránh leo thang và đạt được các giải pháp góp phần làm dịu căng thẳng và duy trì sự ổn định và an ninh của khu vực.”

Newsweek trước đó đã đưa tin rằng Tổng thống Joe Biden không tìm cách theo đuổi tiến trình khôi phục thỏa thuận hạt nhân năm 2015 với Iran.

Newsweek đã liên hệ với Tòa Bạch Ốc để xin bình luận.

Kim Thúy xin mở ngoặc để giải thích như sau:

Thỏa thuận do Obama đề xướng đã cho phép dỡ bỏ các lệnh trừng phạt đối với Tehran để đổi lấy việc hạn chế nghiêm ngặt các hoạt động hạt nhân của nước này. Tuy nhiên, thỏa thuận này đã bị Tổng thống Donald Trump loại bỏ vào năm 2018 vì ông tin rằng Iran đã lợi dụng việc dỡ bở các lệnh trừng phạt để tiếp tục chương trình hạt nhân. Tổng thống Joe Biden cũng không tìm cách tái tục thỏa thuận này sau các phát hiện cho thấy trong các máy bay không người lái của Iran do Ukraine bắn hạ có một tỷ lệ rất lớn các linh kiện điện tử do Hoa Kỳ sản xuất.

2. Quan chức Ukraine nhận định về vụ nổ ở Iran: Đồng lõa chiến tranh cũng phải trả giá

Cả tác giả và những kẻ đồng lõa trong cuộc chiến tranh của Nga nhằm xâm lược Ukraine sẽ không tránh khỏi những hậu quả.

Mykhailo Podolyak, cố vấn của Chánh Văn phòng Tổng thống Ukraine, người đã lên Twitter để bình luận về một loạt vụ nổ làm rung chuyển các cơ sở quân sự trên khắp Iran trong đêm Chúa Nhật.

“Logic chiến tranh là không thể tránh khỏi và gây chết người. Nó gửi hóa đơn nghiêm ngặt cho các tác giả và đồng phạm. Hoảng loạn trong Liên Bang Nga - huy động vô tận, phòng thủ hỏa tiễn ở Mạc Tư Khoa, chiến hào cách xa 1000 km, chuẩn bị trú ẩn bom. Đêm bùng nổ ở Iran - sản xuất máy bay không người lái và hỏa tiễn, nhà máy lọc dầu. Ukraine đã cảnh báo các bạn,” Podolyak đã tweet.

Như đã báo cáo, các cơ sở quân sự của Iran đã bị tấn công bởi máy bay không người lái chưa được xác định vào đêm Chúa Nhật. Theo phát ngôn nhân Lực lượng Không quân Ukraine Yuriy Ihnat, các vụ nổ ở Iran là “hậu quả” từ chính sách của Tehran hỗ trợ nhà nước khủng bố Nga.

Đại Tá Yurii Ihnat nói: “Những gì đang xảy ra ở Iran có thể được gọi là hậu quả xuất phát từ chính sách của họ. Có lẽ họ sẽ chuyển sự hỗ trợ của họ cho các quốc gia khủng bố theo một hướng khác hơn là giúp Nga thực hiện tội ác của họ. Chúng ta biết rằng Putin tìm cách lấy từ họ những vũ khí mà Nga đang thiếu, bao gồm hỏa tiễn đạn đạo và máy bay không người lái tấn công. Người Iran cũng biết họ muốn gì từ Nga. Thêm vào đó, Nga đã hứa cung cấp máy bay chiến đấu cho họ. Iran cũng có đối phương trong khu vực. Hãy hy vọng rằng đất nước này sẽ thay đổi phương hướng chính trị của mình sang một nền chính trị văn minh hơn”

3. 650 lính Nga bị loại khỏi vòng chiến cùng 6 xe tăng, 22 xe thiết giáp và 7 hệ thống pháo

Trong cuộc họp báo tại trung tâm báo chí Kyiv sáng thứ Hai 30 tháng Giêng, Thứ trưởng Quốc phòng Ukraine Hanna Maliar cho biết quân đội Nga tiếp tục thực hiện các hoạt động tấn công trong bốn khu vực là thành phố Bakhmut, thành phố Vuhledar, thành phố Avdiivka và Blahodatne.

“Suốt ngày, máy bay của Lực lượng Phòng vệ đã đánh vào hệ thống hỏa tiễn phòng không của đối phương và tiến hành hai đợt tấn công vào các cụm quân Nga, các khu vực tập trung vũ khí, và trang thiết bị. Đồng thời, các đơn vị hỏa tiễn và pháo binh của Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã tấn công hai trạm radar và một kho đạn dược của đối phương,” Thứ trưởng Hanna Maliar nói.

Hôm Chúa Nhật, quân Nga đã thực hiện 24 cuộc tấn công bằng cách sử dụng nhiều hệ thống phóng hỏa tiễn, đặc biệt là nhằm vào các khu định cư nằm gần giới tuyến.

Theo Bộ Tổng tham mưu, những kẻ xâm lược đã lấy tất cả các thiết bị y tế từ các bệnh viện Kakhovka và Nova Kakhovka để phục vụ các thương binh.

Theo các bloggers quân sự ủng hộ Điện Cẩm Linh, Nga đang cố chiếm cho bằng được thành phố Bakhmut. Tuy nhiên, giá phải trả là rất cao. Họ cho rằng quân Ukraine đang được trang bị một loại máy bay không người lái chỉ nhỏ bằng con ong bắp cày. Nó không tấn công nhưng xác định vị trí của các chiến xa và các hệ thống pháo. Điều đó giải thích lý do cho con số tổn thất quá cao về xe tăng, xe thiết giáp và các hệ thống pháo trong những ngày gần đây. Trong những thời gian đầu của cuộc chiến, xe tăng, xe thiết giáp bị bắn cháy chủ yếu bởi các hệ thống hỏa tiễn vác trên vai người lính Ukraine. Ngày nay, còn có một lý do khác là bị pháo binh Ukraine bắn trúng.

Trong một video đầy kịch tính, một xe thiết giáp Nga được nhìn thấy đang chạy trên một con đường vắng, được cho là ở bên ngoài Donetsk, nơi bị bao quanh bởi hàng trăm hố bom do pháo kích. Đoạn phim cho thấy một quả đạn pháo phát nổ cách chiếc xe khoảng 20m khi nó tiếp tục tiến về phía trước. Chiếc xe biến mất sau làn khói nhưng chỉ một giây sau, một vụ nổ khác xảy ra và một quả cầu lửa bùng lên từ chiếc xe, buộc những người lính bên trong phải bỏ chạy. Có những người lính có lẽ đã bị thương đang cố bò ra khỏi chiếc xe trong khi những người không bị thương bỏ mặc họ và lao nhanh vào một cánh đồng bên cạnh.

Chiều Chúa Nhật, Tập đoàn quân sự tư nhân Wagner của Nga tuyên bố chiếm được làng Blahodatne, cách thành phố Soledar 9.4km về phía Tây, và cách thành phố Bakhmut 13.1km về phía Bắc.

Tuy nhiên, Thứ trưởng Hanna Maliar cho biết: “Các đơn vị của Lực lượng Phòng vệ Ukraine đã đẩy lùi các cuộc tấn công của quân xâm lược tại khu vực Blahodatne của tỉnh Donetsk”. Cô cho biết, lực lượng vũ trang Ukraine cũng đã đẩy lùi các cuộc tấn công tại 13 khu định cư khác ở vùng Donetsk.

Trong 24 giờ qua, 650 lính Nga bị loại khỏi vòng chiến cùng 6 xe tăng, 22 xe thiết giáp và 7 hệ thống pháo. Tính chung từ ngày 24 tháng 2, 2022 đến 29 Tháng Giêng, lực lượng phòng vệ Ukraine đã loại khỏi vòng chiến 126.160 quân xâm lược Nga. Ngoài ra, quân phòng thủ Ukraine đã phá hủy 3.197 xe tăng Nga, 6.366 xe thiết giáp, 2.195 hệ thống pháo, 453 hệ thống hỏa tiễn phóng hàng loạt, 221 hệ thống phòng không, 293 máy bay, 284 trực thăng, 1.947 máy bay không người lái chiến thuật, 796 hỏa tiễn hành trình, 18 tàu thuyền, 5.037 xe chuyển quân và nhiên liệu, và 199 thiết bị đặc biệt.

4. Quân nhân Ukraine tới Anh huấn luyện xe tăng Challenger 2

Hôm Chúa Nhật, một nhóm binh sĩ của quân đội Ukraine đã đến Vương quốc Anh để huấn luyện xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger 2.

Bộ Quốc phòng Anh cho biết: “Các đội xe tăng Ukraine đã đến Vương quốc Anh để bắt đầu huấn luyện cho cuộc chiến tiếp tục chống lại Nga. Vương quốc Anh sẽ cung cấp xe tăng Challenger 2 cho Ukraine cùng với các quốc gia đối tác toàn cầu - thể hiện sức mạnh hỗ trợ quốc tế cho Ukraine”

Như đã đưa tin, chính phủ Anh đã phê chuẩn việc cung cấp cho Ukraine một đại đội xe tăng chiến đấu chủ lực Challenger 2, trong đó có 4 chiếc sẽ được chuyển giao ngay và 10 chiếc – sau đó.

5. Zelenskiy nói rằng Nga hy vọng sẽ kéo dài cuộc chiến để làm kiệt quệ lực lượng Ukraine

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết trong bài phát biểu hàng đêm hôm Chúa Nhật rằng Nga muốn kéo dài cuộc xâm lược với hy vọng làm cạn kiệt lực lượng của Kyiv.

Zelenskiy cho biết đất nước của ông phải biến thời gian thành “vũ khí của mình”.

Ông cũng tiếp tục yêu cầu cung cấp vũ khí theo nghĩa đen từ các đồng minh.

Ông nói: “Chúng ta phải đẩy nhanh các sự kiện, tăng tốc cung cấp và mở ra các lựa chọn vũ khí cần thiết mới cho Ukraine.”

Zelenskiy ám chỉ một báo cáo từ người đứng đầu cơ quan tình báo của ông về “sự thay đổi có thể xảy ra trong tình hình trong tương lai gần” nhưng không đưa ra chi tiết cụ thể.

“Chúng ta đang làm mọi thứ để bảo đảm rằng áp lực của chúng ta lớn hơn khả năng tấn công của quân xâm lược,” ông nói.

Ông cũng bình luận về tình hình ở tiền tuyến, đặc biệt là ở khu vực Donetsk, miền đông Ukraine.

Ông nói: “Tình hình rất khó khăn. “Bakhmut, Vuhledar và các khu vực khác trong khu vực Donetsk đang bị Nga tấn công liên tục.”

Ông cho biết người Nga đang “liên tục cố gắng chọc thủng hàng phòng ngự của Ukraine trong khu vực mặc dù có nhiều thương vong”.

Tổng thống nói: “Mỗi bước ngăn chặn của đối phương có nghĩa là hàng chục bước ngăn cản quân xâm lược ở các hướng khác.

Một số thông tin cơ bản: Kyiv đã tạo ra cảm giác cấp bách khi kêu gọi phương Tây cung cấp máy bay phản lực và hệ thống hỏa tiễn tầm xa trong tuần này, sau khi nhận được bảo đảm cam kết cung cấp hàng chục xe tăng chiến đấu hiện đại từ các đồng minh.

Ukraine đang chuẩn bị cho một cuộc tấn công của lực lượng Nga dự kiến xảy ra vào mùa xuân.

6. Báo cáo tình báo cho thấy Nga có thể hết hỏa tiễn trong ba tháng

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Russia May Run Out of Missiles in Three Months: Intelligence Report”, nghĩa là “Báo cáo tình báo cho thấy Nga có thể hết hỏa tiễn trong ba tháng.” Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Kim Phượng.

Nga có thể không có đủ hỏa tiễn để tiếp tục tiến hành các cuộc tấn công lớn vào Ukraine trong vòng ba tháng, một quan chức tình báo Estonia cho biết sau cuộc tấn công mới nhất của Nga nhằm vào nước láng giềng Đông Âu.

Kể từ tháng 10 năm 2022, Nga đã tiến hành các đợt tấn công nhằm vào Ukraine, nhắm vào các khu dân cư và cơ sở hạ tầng quan trọng như cơ sở năng lượng. Các cuộc tấn công bắt đầu sau khi cây cầu eo biển Kerch, nối Nga với bán đảo Crimea bị xâm lược, đồng thời là tuyến đường tiếp tế quan trọng cho quân đội của Putin, bị nổ hồi tháng 10. Ukraine không chính thức nhận trách nhiệm về vụ nổ, nhưng Putin đổ lỗi cho Ukraine, gọi đây là hành động “khủng bố” và thề sẽ đáp trả.

Làn sóng tấn công mới nhất diễn ra hôm thứ Năm. Valerii Zaluzhnyi, Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine, cho biết trong một bài đăng trên Telegram rằng Nga đã bắn 55 hỏa tiễn trên không và trên biển từ máy bay và tàu đóng quân ở Hắc Hải. Zaluzhnyi cho biết, Ukraine đã có thể phá hủy 47 hỏa tiễn, trong đó có 20 quả “ở trong khu vực” thủ đô Kyiv của Ukraine.

Ông nói thêm: “Mục tiêu của người Nga vẫn không thay đổi – đó là gây áp lực tâm lý đối với người Ukraine và phá hủy cơ sở hạ tầng quan trọng”. “Nhưng chúng tôi không thể bị phá vỡ!”

Giám đốc Tình báo Estonia Margo Grosberg cho biết, dựa trên năng lực sản xuất vũ khí dẫn đường chính xác hiện tại của Nga, nước này có thể tiếp tục thực hiện các cuộc tấn công hỏa tiễn nhằm vào Ukraine trong vòng 3 đến 4 tháng nữa, đài truyền hình ERR của Estonia đưa tin hôm thứ Sáu. Nhưng đây là triển vọng “lạc quan nhất” về thời gian các cuộc tấn công có thể tiếp tục.

Grosberg cho biết triển vọng “bi quan hơn” là Nga có khả năng tiếp tục các cuộc không kích từ 6 đến 9 tháng nữa.

Ông Grosberg cho biết các cuộc tấn công cuối cùng sẽ kéo dài bao lâu tùy thuộc vào số lượng vũ khí dẫn đường chính xác mà Nga có trước khi bắt đầu cuộc chiến vào tháng 2 năm 2022 — ước tính khoảng 2.500 hỏa tiễn — và việc tiếp tục sản xuất hỏa tiễn.

Newsweek không thể xác minh độc lập thông tin tình báo và đã liên hệ với Bộ Quốc phòng Nga để xác nhận và bình luận.

Grosberg không phải là quan chức duy nhất dự đoán việc kết thúc các cuộc tấn công của Nga do nguồn cung cấp hỏa tiễn. Thư ký Hội đồng Quốc phòng và An ninh Quốc gia Ukraine Oleksiy Danilov nói với hãng tin Pravda của Ukraine vào tháng trước rằng Nga chỉ có đủ hỏa tiễn để thực hiện thêm ba đến bốn cuộc tấn công nữa là cùng.

Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cũng cho biết trong một bài đăng trên Twitter hồi đầu tháng rằng lực lượng Nga chỉ còn 90 máy bay không người lái do Iran sản xuất, đã được Iran cung cấp để Nga sử dụng tùy ý trong các cuộc tấn công Ukraine.

Bộ Quốc phòng Nga đã cam kết vào cuối tháng 12 rằng họ sẽ “không bao giờ” cạn kiệt Kalibrs, một loại hỏa tiễn hành trình của Nga.