1. Lính Nga chết cóng ở miền Đông Ukraine

Ký giả David Axe của tờ Forbes có trụ sở ở New Jersey, Hoa Kỳ có bài tường trình nhan đề “Russian Soldiers Are Freezing To Death In Eastern Ukraine”, nghĩa là “Lính Nga chết cóng ở miền Đông Ukraine”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Túy Vân.

Quân đội Ukraine đã triển khai một số lữ đoàn tốt nhất của mình tới miền đông Ukraine, bao gồm Lữ đoàn cơ giới số 92 và 93 và Lữ đoàn Phòng Vệ Phủ Tổng thống số 1.

Nhưng những đội quân tinh nhuệ này của Ukraine có thể không phải là sát thủ lớn nhất đối với quân đội Nga ở phía đông. Không được đào tạo, không cung cấp đầy đủ và bị bọn lãnh đạo lẻn trốn đi, người Nga trong khu vực đang chết cóng mỗi lần hàng chục người.

Những video gây sốc đã lan truyền trực tuyến trong những tuần gần đây kể lại một câu chuyện bi thảm. Các video do máy bay không người lái của các lữ đoàn Ukraine quay được, mô tả người Nga đang ở giai đoạn cuối của tình trạng hạ thân nhiệt, lạnh và ốm yếu đến mức họ hầu như không phản ứng khi máy bay không người lái thả bom chết người vào họ.

Thomas Theiner, một cựu quân nhân hiện đang là nhà làm phim ở Kyiv, dự đoán mùa đông “sẽ giết chết nhiều binh sĩ Nga hơn là số lính của Putin mà quân Ukraine từng có thể loại khỏi vòng chiến”. Anh ấy có thể đã đúng.

Mùa đông ở Ukraine bắt đầu ẩm ướt và lạnh, sau đó lạnh hơn và khô hơn. Miền Đông Ukraine vẫn đang trong giai đoạn lạnh ẩm—và nó rất tàn bạo. Xe bọc thép sa lầy bùn sâu. Nhiệt độ ban ngày dao động quanh mức đóng băng và vào ban đêm, nhiệt độ giảm xuống gần 0 độ F.

Quân Ukraine có sự chuẩn bị, lãnh đạo tốt và hậu cần đáng tin cậy, họ có các điều kiện có thể tồn tại. Những người lính cuộn tròn, ngủ trong các chiến hào có mái che, được sưởi ấm với sàn nhà, thường xuyên thay tất ướt và ăn gấp đôi so với những ngày ấm áp. Khi họ bị bệnh, họ được di tản về hậu phương để nghỉ ngơi.

Vấn đề đối với quân đội Nga là ngày càng nhiều quân nhân của họ là lính nghĩa vụ chưa qua đào tạo. Các sĩ quan không cầm quân ở tiền tuyến, họ trốn ở tuyến sau. Và hậu cần của Nga đang căng thẳng bởi cuộc oanh tạc không ngừng của Ukraine. Những người lính quân dịch đói khát không có găng tay hoặc ủng tốt đang chui rúc trong những chiến hào nông cạn, không có hệ thống sưởi trong khi các sĩ quan của họ ngồi xổm trong những ngôi nhà bỏ hoang có thể cách xa hàng dặm, không hề hay biết hoặc thờ ơ khi binh lính của họ không chống chọi được với thời tiết.

Khi bạn bị ướt, đói và tiếp xúc với cái lạnh ban đêm, sẽ không mất nhiều thời gian để hạ thân nhiệt. Một đêm tồi tệ là đủ. Ngay cả tình trạng hạ thân nhiệt vừa phải cũng có thể gây lú lẫn, giảm phản xạ và mất kỹ năng vận động ở người bệnh.

Điều này giải thích cho vụ thảm sát bằng máy bay không người lái đang diễn ra gần đây ở các thị trấn phía đông đang tranh chấp như Svatove, Pavlivka và Bakhmut. Quân đội Nga bị hạ thân nhiệt thậm chí không cố gắng chạy trốn khi máy bay không người lái 4 cánh quạt trang bị bom của Ukraine vo ve trên đầu họ. Những người lính hầu như không nao núng khi một quả bom phát nổ trong vị trí chiến đấu của họ.

Các vụ tự tử rõ ràng đang gia tăng. Một video đặc biệt đau lòng mô tả một chiến binh Nga đang cố gắng tự bắn vào ngực mình khi một máy bay không người lái Ukraine quan sát từ trên cao. Bàn tay phải không đeo găng của người Nga tái xanh vì lạnh, và anh ta cố gắng bóp cò.

Nguồn cấp dữ liệu video bị cắt. Khi chúng ta gặp lại người Nga, rõ ràng anh ta đã tự sát thành công. Anh ta không di chuyển khi quả bom của máy bay không người lái phát nổ bên cạnh anh ta.

Khó có thể nói chắc chắn có bao nhiêu người Nga đã chết vì lạnh. Nhưng điều đáng chú ý là chỉ một đơn vị Thủy Quân Lục Chiến của Nga, Lữ đoàn 155, được cho là đã thiệt hại tới 500 người chết và 400 người bị thương chỉ trong ba tháng qua khi chiến đấu quanh Pavlivka. Đó có thể là một nửa sức mạnh ban đầu của lữ đoàn khi được điều tới vùng này.

Tỷ lệ bình thường trong chiến tranh là cứ một người tử trận thì có ba người bị thương. Tỷ lệ gần như cứ một người bị giết thì có một người bị thương của quân Nga hiện nay cho thấy sự sụp đổ của giới lãnh đạo Nga... và sự lạnh nhạt. Những binh lính bị thương, nằm phơi mình dưới nắng mưa, đang chết trước khi có ai đó kịp giải cứu họ.

Dự đoán sẽ có rất nhiều người Nga chết cóng khi thời tiết trở nên tồi tệ hơn. Như Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington, DC đã lưu ý hôm thứ Bảy, nhiệt độ được dự báo sẽ giảm trên khắp Ukraine trong tuần tới.

2. Thủ tướng Bỉ, Alexander De Croo, đang ở ngày thứ hai trong chuyến thăm không báo trước tới Ukraine.

Đi cùng với ngoại trưởng Bỉ, Hadja Lahbib, De Croo đã nhân chuyến thăm này để thông báo về khoản hỗ trợ bổ sung của Bỉ khoảng 37.4 triệu euro.

Thủ tướng De Croo đã đến thăm các vùng khác nhau của đất nước, bao gồm cả Bucha, nơi vào tháng 4, gần 500 thi thể của cư dân đã được phát hiện trên đường phố của thành phố, nạn nhân của vụ thảm sát Bucha, vụ sát hại hàng loạt thường dân Ukraine bởi Lực lượng Vũ trang Nga.

Thủ tướng Bỉ cũng đã đến thăm Borodianka ở vùng Kyiv và được chụp ảnh khi đứng trước bức tranh tường gần đây của Banksy, cho thấy một cậu bé vật ngã một người đàn ông, được cho là đại diện cho tổng thống Nga Vladimir Putin, trong trang phục judo.

Hầu hết các tòa nhà ở Borodianka, một thị trấn nhỏ trên con đường tiếp cận quan trọng đến Kyiv, đã bị phá hủy bởi các cuộc ném bom của Nga trong những tháng đầu tiên của cuộc xâm lược của Nga.

3. Các đội đang dần khôi phục điện ở thành phố Kherson

Các đội đang khôi phục điện cho thành phố Kherson mới được giải phóng ở miền nam Ukraine, nơi những lo ngại về nguồn cung cấp điện và các cuộc pháo kích đang diễn ra của Nga đã buộc một số cư dân phải di tản.

Một quan chức trong văn phòng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết trên Telegram hôm thứ Bảy rằng công việc sửa chữa đang diễn ra “suốt ngày đêm” để khôi phục điện.

“Trước hết, chúng tôi cung cấp điện cho cơ sở hạ tầng quan trọng của thành phố và sau đó ngay lập tức đến người tiêu dùng hộ gia đình,” Kyrylo Tymoshenko nói và cảm ơn các đội vì những nỗ lực của họ.

Thứ trưởng Bộ Năng lượng Ukraine, Farid Safarov, cho biết thêm hôm thứ Bảy rằng hơn 30 khu định cư ở vùng Kherson “cuối cùng đã nhận được ánh sáng.”

Safarov cho biết sáu triệu người tiêu dùng trên khắp đất nước đã bị mất điện vào tối thứ Sáu, nhưng con số đó “đang giảm dần nhờ công việc nhanh chóng của các nhân viên năng lượng của chúng tôi”.

Đầu ngày hôm nay, công ty cung cấp điện quốc gia Ukrenergo cho biết 75% nhu cầu điện đang được đáp ứng trên khắp Ukraine.

Hàng triệu người Ukraine đã bị cắt điện trên khắp đất nước trong những tuần gần đây trong bối cảnh Nga tăng cường pháo kích. Tuần trước đã chứng kiến một số cuộc tấn công tàn khốc nhất vào cơ sở hạ tầng dân sự của Ukraine, khiến hàng triệu người chìm trong bóng tối.

4. Bộ Quốc phòng Anh xác nhận cung cấp hỏa tiễn cho Ukraine

Hôm Chúa Nhật, Thủ tướng Vương quốc Anh, Rishi Sunak đã nói với các phóng viên báo chí rằng:

Tôi tin vào tự do. Tôi tin rằng chúng ta nên đứng lên bảo vệ các quyền cơ bản rất quan trọng đối với tất cả chúng ta.

Vì chủ quyền của chúng ta, vì quyền tự quyết của chúng ta và vì nền tảng của một trật tự quốc tế ổn định, tất cả chúng ta đang đấu tranh để khôi phục.

Người Ukraine phải đối mặt với bom đạn vào ban ngày và mất điện vào ban đêm.

Nhưng họ biết bạn bè của họ sẽ luôn ở đó để giúp họ vượt qua.

Vương quốc Anh là một trong những đồng minh kiên định nhất của Ukraine. Chúng ta cung cấp vũ khí cho trận chiến của họ, các trang bị để giữ ấm và tình bạn để phục hồi tinh thần của cho họ.

Chúng tôi biết họ sẽ không bao giờ làm chúng ta thất vọng khi sát cánh chiến đấu để giành chiến thắng trong cuộc chiến này.

Bộ Quốc phòng Anh xác nhận rằng trong khuôn khổ gói viện trợ của mình, Anh đã cung cấp hỏa tiễn Brimstone 2, một loại hỏa tiễn dẫn đường chính xác, cho các lực lượng vũ trang Ukraine.

“Viện trợ này đã đóng một vai trò quan trọng trong việc ngăn chặn những tiến bộ của Nga,” nó nói.

5. Chủ tịch Ủy ban Âu Châu, Ursula von der Leyen cho rằng Nga đang lặp lại chính sách Holodomor một lần nữa

Chủ tịch Ủy ban Âu Châu, Ursula von der Leyen, đã ví các chiến thuật của Nga ở Ukraine với Holodomor, một nạn đói nhân tạo do Joseph Stalin gây ra đã dẫn đến cái chết của hàng triệu người Ukraine.

Thứ Bảy là Ngày tưởng niệm Holodomor.

Bà nói: “90 năm sau Holodomor, Điện Cẩm Linh lại sử dụng thực phẩm làm vũ khí. Chúng tôi sát cánh với Ukraine để bảo đảm an ninh lương thực toàn cầu, và trước mắt sẽ trả tiền để vận chuyển 40,000 tấn ngũ cốc của Ukraine qua hai chiếc thuyền.”

6. Kiểm tra thực tế: Có phải hỏa tiễn đã tấn công Ba Lan thay vì Kyiv sau khi quân Nga đánh máy sai tọa độ?

Vụ tấn công hỏa tiễn ngày 15 tháng 11 khiến 2 người thiệt mạng ở Ba Lan xem ra vẫn chưa ngã ngũ. Có hai giả thuyết. Giả thuyết thứ nhất được Hoa Kỳ, NATO và Ba Lan đưa ra là hỏa tiễn S-300 rơi xuống Ba Lan là do Ukraine bắn để ngăn chặn các hỏa tiễn của Nga đang rơi như mưa xuống thành phố Lviv. Giả thuyết thứ hai do Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy đưa ra là đó là một hỏa tiễn của Nga, do Nga bắn vào Ba Lan một cách chủ tâm hay vô ý. Dư luận xem ra nghiêng về giả thuyết thứ nhất sau khi Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg cho biết một máy bay của NATO đang tuần tra trên không phận Ba lan đã ghi lại được đường bay của hỏa tiễn này. Tuy nhiên, trong những ngày gần đây, các bloggers quân sự Nga lại khẳng định giả thuyết của Tổng thống Zelenskiy, là chính quân Nga bắn hỏa tiễn đó, và lý do là vì họ đánh máy sai tọa độ.

Tờ Newsweek có bài tường trình nhan đề “Fact Check: Did Missile Hit Poland Instead of Kyiv After Coordinates Typo?”, nghĩa là “Kiểm tra thực tế: Có phải hỏa tiễn đã tấn công Ba Lan thay vì Kyiv sau lỗi đánh máy sai tọa độ?”. Xin kính mời quý vị và anh chị em theo dõi bản dịch sang Việt Ngữ qua phần trình bày của Thúy Nga.

Mỹ và Ukraine bất đồng về vụ tấn công hỏa tiễn khiến 2 người thiệt mạng ở Ba Lan, Kyiv ban đầu tuyên bố vụ nổ là do Nga gây ra mặc dù NATO khẳng định đó là một tai nạn.

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelenskiy cho biết trong một cuộc họp báo rằng ông “không nghi ngờ gì rằng đó không phải là hỏa tiễn của chúng tôi”, một thông điệp trái ngược với Tổng thống Mỹ Joe Biden, người đã nói với các phóng viên tại Tòa Bạch Ốc rằng “không có bằng chứng” Nga đã tấn công Ba Lan.

Tuy nhiên, giữa những nhầm lẫn và những ngón tay chỉ trỏ, các bài đăng đã xuất hiện trên mạng xã hội cáo buộc rằng nguyên nhân của vụ tấn công có thể là do lỗi đánh máy của các điều phối viên mục tiêu pháo binh.

Hỏa tiễn tấn công Ba Lan

Các bài đăng trên mạng xã hội cho rằng vụ tấn công hỏa tiễn được báo cáo ở Ba Lan hồi đầu tuần này có thể là kết quả của lỗi đánh máy do người Nga gây ra khi nhắm vào Kyiv hoặc Lviv ở Ukraine.

Một số bài đăng trên mạng xã hội cho rằng tọa độ bản đồ của Przewodów, ngôi làng của Ba Lan nơi bị hỏa tiễn tấn công, có cùng kinh độ với Kyiv và cùng vĩ độ với Lviv.

Tài khoản tin tức Đông Âu Visegrád 24 đã tweet: “Hỏa tiễn giết chết 2 người Ba Lan đã rơi xuống Przewodów, Ba Lan: có vĩ độ 50.47099, kinh độ 23.93432. Vị trí có vĩ độ Kyiv và kinh độ Lviv. Có thể ai đó đã nhập sai tọa độ trong vụ tấn công nhầm lẫn này.”

Newsweek Fact Check đã có thể xác minh một cách độc lập rằng Przewodów, Kyiv và Lviv có chung tọa độ trên trục x và y.

Theo latlong.net, một công cụ địa lý trực tuyến có thể được sử dụng để tra cứu kinh độ và vĩ độ của một địa điểm, cũng như tìm tọa độ bản đồ của nó, tọa độ GPS của trung tâm Kyiv là 50.4501 và 30.5234, trong khi của Lviv là 49.8397 và 24.0297. Vị trí của cuộc tấn công hỏa tiễn ở Przewodów vào khoảng 50.474582 và 23.923020, bên cạnh một trang trại trong làng.

Việc thay đổi vĩ độ ở Lviv hoặc kinh độ ở Kyiv bằng tọa độ Przewodów tương ứng thực sự hỗ trợ khả năng nhầm lẫn tọa độ, như các bài đăng đề xuất.

Tuy nhiên, kết luận rút ra từ quan sát này dường như chỉ hoàn toàn là suy đoán.

Đúng là Nga đã tấn công vào các thành phố của Ukraine, bao gồm cả Kyiv và Lviv gần đây, và theo giả thuyết, có thể đã nhắm nhầm vào Przewodów trong cuộc tấn công.

Một báo cáo của Reuters từ tháng 3, trích dẫn các quan chức Mỹ, cho rằng pháo binh Nga đã phải chịu tỷ lệ thất bại lên tới 60%, trong khi một số cuộc tấn công gần đây hơn của họ được CNN mô tả là các “cuộc tấn công chớp nhoáng bằng hỏa tiễn”, nghĩa là pháo binh Nga không có nhiều thời gian.

Các nhà điều tra từ Bellingcat, một nhóm báo chí điều tra có trụ sở tại Hà Lan và được thành lập bởi một nhà báo người Anh vào năm 2014, gần đây tuyên bố đã phát hiện ra một mạng lưới các đặc vụ quân sự Nga, những người mà họ nói là chịu trách nhiệm lên kế hoạch và vạch ra các đường bay cho các hỏa tiễn hành trình có độ chính xác cao nhắm vào các thành phố và cơ sở hạ tầng của Ukraine.

Đề cập đến loạt cuộc tấn công hỏa tiễn mới nhất của Nga, Christo Grozev, tác giả của báo cáo, đã tweet vào ngày 15 tháng 11: “Nga đã bắn 100 hỏa tiễn vào Ukraine ngày hôm đó, đánh trúng một tòa nhà dân cư ở Kyiv và khiến toàn bộ thành phố mất điện.”

Tuy nhiên, ngay cả khi Nga dường như khét tiếng về những sai lầm điều hướng hỏa tiễn, có rất ít bằng chứng cho thấy trường hợp đó xảy ra ở Ba Lan. Trong khi cuộc điều tra về cuộc tấn công vẫn tiếp tục, sự đồng thuận hiện tại dường như là đó không phải là một hỏa tiễn của Nga.

Như Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda và các quan chức khác đã nói, vụ nổ có khả năng là một tai nạn do hỏa tiễn phòng không của Ukraine được sử dụng để chống lại hỏa tiễn của Nga.

Tổng thư ký NATO Jens Stoltenberg lặp lại quan điểm này.

“Phân tích sơ bộ của chúng tôi cho thấy vụ việc có khả năng là do hỏa tiễn phòng không Ukraine bắn để bảo vệ lãnh thổ Ukraine trước các cuộc tấn công bằng hỏa tiễn hành trình của Nga”, ông Stoltenberg cho biết trong một tuyên bố ngày 16/11.

“Nhưng hãy để tôi nói rõ, đây không phải là lỗi của Ukraine. Nga phải chịu trách nhiệm cuối cùng khi tiếp tục cuộc chiến bất hợp pháp chống lại Ukraine”.

Việc chứng minh liệu các đặc vụ Nga có thể mắc “lỗi đánh máy” khi nhập tọa độ dành cho Kyiv hoặc Lviv hay không sẽ vô cùng khó khăn. Nga đã không thừa nhận lỗi trong vụ việc, mà Bộ Ngoại giao Nga đã đổ lỗi cho Ukraine. Họ cũng chẳng bao giờ xác nhận những sai lầm của họ trong việc điều hướng hỏa tiễn.

Newsweek không thể tìm thấy bất kỳ bằng chứng nào khác để hỗ trợ lý thuyết trên mạng xã hội. Sự trùng khớp của các tọa độ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên thật hi hữu, nhưng nếu không có bằng chứng xác thực thì nó vẫn chỉ là một sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Bất kể điều gì có thể đã gây ra cuộc tấn công hỏa tiễn ở Przewodów, hiện tại, không có đủ bằng chứng công khai để xác định rằng cuộc tấn công là kết quả của một lỗi đánh máy, cũng như không thể khẳng định rằng Nga đứng đằng sau cuộc tấn công này.

Cuộc điều tra về vụ việc đang diễn ra, với các báo cáo từ các phương tiện truyền thông địa phương cho thấy các nhà chức trách và chuyên gia Ukraine sẽ không được phép tham gia.

“Thông tin chúng tôi nhận được từ phía Ukraine có tầm quan trọng rất lớn đối với chúng tôi. Tuy nhiên, chắc chắn rằng Ukraine, giống như bất kỳ quốc gia nào khác, sẽ không đồng chủ trì cuộc điều tra, bởi vì đây là cuộc điều tra của chúng tôi, của Ba Lan,” Paweł Soloch, cố vấn của Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda, nói với đài truyền hình địa phương Radio Plus trong một cuộc phỏng vấn.

Newsweek đã liên hệ với điện Cẩm Linh và chính phủ Ukraine để xin bình luận.

Phán quyết cuối cùng của Newsweek là chưa được xác minh.

Kyiv và Lviv có tọa độ bản đồ tương tự với Przewodów, về lý thuyết, có thể là cơ sở cho cuộc tấn công hỏa tiễn vào ngôi làng Ba Lan gần biên giới Ukraine.

Tuy nhiên, không có thêm bằng chứng có sẵn để hỗ trợ cho tuyên bố này.

Trong khi tổng thống Ukraine ban đầu đổ lỗi cho Nga về vụ tấn công, NATO và Ba Lan dường như đã hình thành một sự đồng thuận rằng đó có thể là một tai nạn do hệ thống phòng thủ hỏa tiễn phòng không của Ukraine gây ra.