Suy Niệm LỄ KÍNH THÁNH GIA THẤT – NĂM A
Hằng năm, sau lễ Giáng Sinh, Giáo Hội cho chúng ta mừng lễ kính Thánh Gia Thất. Khi mừng lễ kính Thánh Gia Thất, Giáo Hội mời gọi chúng ta noi gương bắt chước Thánh Giuse, Đức Mẹ và Chúa Giêsu, từ đó các thành viên trong gia đình luôn cố gắng chu toàn bổn phận của mình để xây dựng hạnh phúc gia đình.
1. Gương của Thánh Giuse
Thánh Giuse được gọi là người công chính. Người công chính tức là người có đầy đủ mọi nhân đức. Ngài không nợ tố cáo Đức Maria khi Thai Nhi trong lòng Mẹ không phải là của mình. Khi được Thiên thần báo mộng, Ngài mau mắn chấp nhận thánh ý Chúa và đưa Mẹ về nhà mình. Từ đó, Thánh Nhân chu toàn bổn phận của một người chồng và người cha là chăm sóc và bảo vệ Đức Maria và Đức Giêsu một cách chu đáo.
Hình ảnh Thánh Giuse đi tìm quán trọ để cho Hài Nhi sinh ra; đưa Hài Nhi trốn sang Aicập để tránh sự lùng bắt của vua Hêrôđê; đưa Hài Nhi dâng trong Đền thờ; lo lắng đi tìm Con khi trẻ Giêsu bị lạc mất; chăm chỉ làm thợ mộc để nuôi sống gia đình…Tất cả những sự kiện đó nói lên sự quan tâm lo lắng của Thánh Nhân trong việc bảo vệ và chăm sóc Hài Nhi và Đức Maria.
Cuộc đời của Thánh Giuse là mẫu gương cho các người cha, người chồng noi theo. Để trở thành người cha, người chồng tốt cần phải luôn biết tuân theo thánh ý Chúa và yêu thương bảo vệ vợ con. Thánh Phaolô mời gọi: “Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó” (x. Cl 3,19); “Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt.”(x. Cl 3, 21).
2. Gương của Đức Maria
Từ khi thưa hai tiếng “xin vâng,” Đức Maria đã chu toàn xuất sắc bổn phận người vợ người mẹ trong gia đình. Thật vậy, khi vâng lệnh Thiên Chúa, Mẹ đã chấp nhận sự hiểu nhầm của Thánh Giuse; để Thánh Giuse đưa về nhà; cùng với Thánh Giuse dâng Hài Nhi trong đền thờ; cùng với Thánh Giuse về quê quán để kê khai hộ khẩu; sinh con trong hang đá; đưa Hài Nhi trốn sang Ai cập; đưa Hài Nhi lên đền thờ Giêrusalem để tham dự lễ Vượt qua…
Qua đó, cho chúng ta thấy, mặc dầu là Mẹ Thiên Chúa nhưng Đức Maria luôn vâng nghe theo lời Thánh Giuse. Đặc biệt trong những sự việc liên quan đến Hài Nhi Giêsu, Mẹ luôn cố gắng tìm mọi cách để bảo vệ Hài Nhi Giêsu. Hành động bọc Hài Nhi trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ và mau mắn cùng Thánh Giuse đưa Hài Nhi trốn sang Aicập cho chúng ta thấy điều đó. Những hình ảnh: Mẹ đang may vá, gánh nước, quét dọn…mà các họa sĩ đã cố gắng phác họa để diễn tả vai trò nội trợ của Mẹ Maria. Thế nhưng, những hình ảnh đó cũng không thể lột tả hết được sự tận tâm của Mẹ trong việc phục vụ gia đình Thánh.
Đức Maria là tấm gương cho các người vợ, người mẹ noi theo. Thật vậy, để trở thành người vợ tốt thì phải biết lắng nghe chồng trong những điều hợp lẽ. Thánh Phaolô dạy: “Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép.”(x. Cl 3,18). Để trở thành người mẹ tốt thì cần phải thương yêu con cái; chu toàn bổn phận giáo dục con cái nên người, nên con cái Thiên Chúa; sẵn sàng hy sinh vì con cái, bảo vệ chúng khỏi những nanh vuốt của Hêrôđê thời đại; cố gắng đi tìm khi con cái lạc mất, lạc mất về thể lý cũng như lạc mất về đức tin để đưa con cái về lại với gia đình và với Thiên Chúa. Hãy theo sát và nâng đỡ con cái như Mẹ Maria đã cùng đi với Chúa Giêsu trong mọi nẻo đường.
3. Gương của Đức Giêsu
Mặc dầu Đức Giêsu là Thiên Chúa nhưng Ngài đã chu toàn bổn phận làm con trong gia đình Nazareth. Qua điều răn thứ IV, Ngài đã dạy những người con phải có bổn phận yêu mến, vâng lời và giúp đỡ cha mẹ, thì lẽ nào Ngài lại không thực hiện điều đó. Tin mừng cho chúng ta biết: Ngài hằng vâng phục Thánh Giuse và Mẹ Maria; chính Ngài cũng làm nghề thợ mộc để cộng tác với Thánh Giuse để giúp đỡ gia đình. Chỉ từng đó cũng đủ để chúng ta khẳng định rằng, Ngài là một người con hiếu thảo. Vì lòng hiếu thảo nên Ngài mới chăm chỉ làm việc để giúp đỡ gia đình. Vì lòng hiếu thảo nên Ngài mới vâng lời cha mẹ mặc dù xét về mặt thiêng liêng Ngài cao trọng hơn cha mẹ của Ngài. Chăm chỉ làm việc và vâng lời cũng chứng tỏ Ngài luôn yêu mến cha mẹ.
Chính vì vậy, Đức Giêsu là tấm gương cho những người con trong gia đình noi theo. Là con cái, chúng ta cần phải yêu mến, vâng lời và giúp đỡ cha mẹ trong mọi sự. Bổn phận đó không chỉ thực thi khi cha mẹ chúng ta còn trẻ mà cả khi các ngài đã về già, đặc biệt khi các Ngài không còn minh mẫn nữa. Không bao giờ được phép khinh dễ các ngài vì bất cứ lý do gì. Sách Huấn Ca mời gọi: “Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người.”(x. Hc 3, 12-13)
Yêu mến, vâng lời và giúp đỡ cha mẹ không chỉ là bổn phận mà còn đem lại lợi ích cho kẻ làm con. Bởi vì: “Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ.”(x. Hc 3, 3-6); “Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi.” (x. Hc 3,14).
Ước mong rằng, những người làm con ghi nhớ những điều trên đây để áp dụng vào cuộc sống của mình không những để chu toàn bổn phận mà còn được Chúa ban cho nhiều ơn phúc.
4. Chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân
Ngoài những điểm được đề cập trên đây, thiết tưởng các gia đình cần phải quan tâm những gợi ý trong thư mục vụ 2016 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Các Ngài đề nghị chủ đề mục vụ gia đình cho ba năm (2016-2019) với những điểm nhấn cho từng năm. Điểm nhấn cho năm 2016-2017 là: “Chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân.” Với điểm nhấn này HĐGMVN mời gọi các bạn trẻ cần phải chuẩn bị những yếu tố sau đây:
Thứ nhất, hiểu biết ý nghĩa của ơn gọi hôn nhân trong chương trình của Thiên Chúa và theo giáo huấn của Hội Thánh, khám phá phẩm giá và vẻ đẹp của hôn nhân, ý nghĩa sâu xa của tính dục, trách nhiệm xây dựng một gia đình mới.
Thứ hai, dẫn vào bí tích Hôn Phối, giúp đôi bạn đón nhận bí tích cách xứng đáng và có khởi đầu vững chắc cho đời sống gia đình. Bí tích Hôn Phối không chỉ là thời điểm cử hành hôn lễ nhưng là thực tại tác động toàn bộ đời sống hôn nhân. Vì thế, phải giúp họ cử hành Bí tích Hôn Phối như một kinh nghiệm đức tin sâu xa và trân trọng ý nghĩa của từng lời nói và dấu chỉ trong cử hành bí tích.
Thứ ba, tạo cơ hội cho đôi bạn thảo luận với nhau: họ mong chờ gì từ hôn nhân và từ người bạn đời; họ hiểu thế nào về tình yêu, về lời cam kết và trách nhiệm xây dựng một gia đình.
Thứ tư, giúp đôi bạn tìm hiểu trước những vấn đề và khó khăn có thể xảy ra trong đời sống hôn nhân và gia đình.
Như vậy, để có một gia đình hạnh phúc, ngoài việc noi gương bắt chước gia đình Thánh Gia, còn cần phải chuẩn bị tốt cho những người trẻ khi bước vào hôn nhân: sự hướng dẫn của các linh mục, các chuyên viên, chia sẻ kinh nghiệm của những người sống đời gia đình, “những người được chuẩn bị tốt nhất cho đời sống hôn nhân là những người đã học được từ chính cha mẹ của họ thế nào là hôn nhân Kitô giáo.” (x. Thư mục vụ 2016 của HĐGMVN, số 5)
Lạy Thánh Gia Thất, xin giúp mỗi thành viên trong gia đình chúng con biết chu toàn bổn phận của mình để gia đình chúng con nên giống gia đình Thánh Gia. Amen.
Lm. Anthony Trung Thành
Hằng năm, sau lễ Giáng Sinh, Giáo Hội cho chúng ta mừng lễ kính Thánh Gia Thất. Khi mừng lễ kính Thánh Gia Thất, Giáo Hội mời gọi chúng ta noi gương bắt chước Thánh Giuse, Đức Mẹ và Chúa Giêsu, từ đó các thành viên trong gia đình luôn cố gắng chu toàn bổn phận của mình để xây dựng hạnh phúc gia đình.
1. Gương của Thánh Giuse
Thánh Giuse được gọi là người công chính. Người công chính tức là người có đầy đủ mọi nhân đức. Ngài không nợ tố cáo Đức Maria khi Thai Nhi trong lòng Mẹ không phải là của mình. Khi được Thiên thần báo mộng, Ngài mau mắn chấp nhận thánh ý Chúa và đưa Mẹ về nhà mình. Từ đó, Thánh Nhân chu toàn bổn phận của một người chồng và người cha là chăm sóc và bảo vệ Đức Maria và Đức Giêsu một cách chu đáo.
Hình ảnh Thánh Giuse đi tìm quán trọ để cho Hài Nhi sinh ra; đưa Hài Nhi trốn sang Aicập để tránh sự lùng bắt của vua Hêrôđê; đưa Hài Nhi dâng trong Đền thờ; lo lắng đi tìm Con khi trẻ Giêsu bị lạc mất; chăm chỉ làm thợ mộc để nuôi sống gia đình…Tất cả những sự kiện đó nói lên sự quan tâm lo lắng của Thánh Nhân trong việc bảo vệ và chăm sóc Hài Nhi và Đức Maria.
Cuộc đời của Thánh Giuse là mẫu gương cho các người cha, người chồng noi theo. Để trở thành người cha, người chồng tốt cần phải luôn biết tuân theo thánh ý Chúa và yêu thương bảo vệ vợ con. Thánh Phaolô mời gọi: “Hỡi những người chồng, hãy yêu thương vợ mình, đừng đay nghiến nó” (x. Cl 3,19); “Hỡi những người cha, đừng nổi cơn phẫn nộ với con cái, kẻo chúng nên nhát đảm sợ sệt.”(x. Cl 3, 21).
2. Gương của Đức Maria
Từ khi thưa hai tiếng “xin vâng,” Đức Maria đã chu toàn xuất sắc bổn phận người vợ người mẹ trong gia đình. Thật vậy, khi vâng lệnh Thiên Chúa, Mẹ đã chấp nhận sự hiểu nhầm của Thánh Giuse; để Thánh Giuse đưa về nhà; cùng với Thánh Giuse dâng Hài Nhi trong đền thờ; cùng với Thánh Giuse về quê quán để kê khai hộ khẩu; sinh con trong hang đá; đưa Hài Nhi trốn sang Ai cập; đưa Hài Nhi lên đền thờ Giêrusalem để tham dự lễ Vượt qua…
Qua đó, cho chúng ta thấy, mặc dầu là Mẹ Thiên Chúa nhưng Đức Maria luôn vâng nghe theo lời Thánh Giuse. Đặc biệt trong những sự việc liên quan đến Hài Nhi Giêsu, Mẹ luôn cố gắng tìm mọi cách để bảo vệ Hài Nhi Giêsu. Hành động bọc Hài Nhi trong khăn vải và đặt nằm trong máng cỏ và mau mắn cùng Thánh Giuse đưa Hài Nhi trốn sang Aicập cho chúng ta thấy điều đó. Những hình ảnh: Mẹ đang may vá, gánh nước, quét dọn…mà các họa sĩ đã cố gắng phác họa để diễn tả vai trò nội trợ của Mẹ Maria. Thế nhưng, những hình ảnh đó cũng không thể lột tả hết được sự tận tâm của Mẹ trong việc phục vụ gia đình Thánh.
Đức Maria là tấm gương cho các người vợ, người mẹ noi theo. Thật vậy, để trở thành người vợ tốt thì phải biết lắng nghe chồng trong những điều hợp lẽ. Thánh Phaolô dạy: “Hỡi các bà vợ, hãy phục tùng chồng trong Chúa cho phải phép.”(x. Cl 3,18). Để trở thành người mẹ tốt thì cần phải thương yêu con cái; chu toàn bổn phận giáo dục con cái nên người, nên con cái Thiên Chúa; sẵn sàng hy sinh vì con cái, bảo vệ chúng khỏi những nanh vuốt của Hêrôđê thời đại; cố gắng đi tìm khi con cái lạc mất, lạc mất về thể lý cũng như lạc mất về đức tin để đưa con cái về lại với gia đình và với Thiên Chúa. Hãy theo sát và nâng đỡ con cái như Mẹ Maria đã cùng đi với Chúa Giêsu trong mọi nẻo đường.
3. Gương của Đức Giêsu
Mặc dầu Đức Giêsu là Thiên Chúa nhưng Ngài đã chu toàn bổn phận làm con trong gia đình Nazareth. Qua điều răn thứ IV, Ngài đã dạy những người con phải có bổn phận yêu mến, vâng lời và giúp đỡ cha mẹ, thì lẽ nào Ngài lại không thực hiện điều đó. Tin mừng cho chúng ta biết: Ngài hằng vâng phục Thánh Giuse và Mẹ Maria; chính Ngài cũng làm nghề thợ mộc để cộng tác với Thánh Giuse để giúp đỡ gia đình. Chỉ từng đó cũng đủ để chúng ta khẳng định rằng, Ngài là một người con hiếu thảo. Vì lòng hiếu thảo nên Ngài mới chăm chỉ làm việc để giúp đỡ gia đình. Vì lòng hiếu thảo nên Ngài mới vâng lời cha mẹ mặc dù xét về mặt thiêng liêng Ngài cao trọng hơn cha mẹ của Ngài. Chăm chỉ làm việc và vâng lời cũng chứng tỏ Ngài luôn yêu mến cha mẹ.
Chính vì vậy, Đức Giêsu là tấm gương cho những người con trong gia đình noi theo. Là con cái, chúng ta cần phải yêu mến, vâng lời và giúp đỡ cha mẹ trong mọi sự. Bổn phận đó không chỉ thực thi khi cha mẹ chúng ta còn trẻ mà cả khi các ngài đã về già, đặc biệt khi các Ngài không còn minh mẫn nữa. Không bao giờ được phép khinh dễ các ngài vì bất cứ lý do gì. Sách Huấn Ca mời gọi: “Hỡi kẻ làm con, hãy gánh lấy tuổi già cha ngươi, chớ làm phiền lòng người khi người còn sống. Nếu tinh thần người sa sút, thì hãy rộng lượng, ngươi là kẻ trai tráng, chớ đành khinh dể người.”(x. Hc 3, 12-13)
Yêu mến, vâng lời và giúp đỡ cha mẹ không chỉ là bổn phận mà còn đem lại lợi ích cho kẻ làm con. Bởi vì: “Ai yêu mến cha mình, thì đền bù tội lỗi; ai thảo kính mẹ mình, thì như người thu được một kho tàng. Ai thảo kính cha mình, sẽ được vui mừng trong con cái, khi cầu xin, người ấy sẽ được nhậm lời. Ai thảo kính cha mình, sẽ được sống lâu dài. Ai vâng lời cha, sẽ làm vui lòng mẹ.”(x. Hc 3, 3-6); “Vì của dâng cho cha, sẽ không rơi vào quên lãng. Của biếu cho mẹ, sẽ đền bù tội lỗi, và xây dựng đức công chính của ngươi.” (x. Hc 3,14).
Ước mong rằng, những người làm con ghi nhớ những điều trên đây để áp dụng vào cuộc sống của mình không những để chu toàn bổn phận mà còn được Chúa ban cho nhiều ơn phúc.
4. Chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân
Ngoài những điểm được đề cập trên đây, thiết tưởng các gia đình cần phải quan tâm những gợi ý trong thư mục vụ 2016 của Hội Đồng Giám Mục Việt Nam. Các Ngài đề nghị chủ đề mục vụ gia đình cho ba năm (2016-2019) với những điểm nhấn cho từng năm. Điểm nhấn cho năm 2016-2017 là: “Chuẩn bị cho người trẻ bước vào đời sống hôn nhân.” Với điểm nhấn này HĐGMVN mời gọi các bạn trẻ cần phải chuẩn bị những yếu tố sau đây:
Thứ nhất, hiểu biết ý nghĩa của ơn gọi hôn nhân trong chương trình của Thiên Chúa và theo giáo huấn của Hội Thánh, khám phá phẩm giá và vẻ đẹp của hôn nhân, ý nghĩa sâu xa của tính dục, trách nhiệm xây dựng một gia đình mới.
Thứ hai, dẫn vào bí tích Hôn Phối, giúp đôi bạn đón nhận bí tích cách xứng đáng và có khởi đầu vững chắc cho đời sống gia đình. Bí tích Hôn Phối không chỉ là thời điểm cử hành hôn lễ nhưng là thực tại tác động toàn bộ đời sống hôn nhân. Vì thế, phải giúp họ cử hành Bí tích Hôn Phối như một kinh nghiệm đức tin sâu xa và trân trọng ý nghĩa của từng lời nói và dấu chỉ trong cử hành bí tích.
Thứ ba, tạo cơ hội cho đôi bạn thảo luận với nhau: họ mong chờ gì từ hôn nhân và từ người bạn đời; họ hiểu thế nào về tình yêu, về lời cam kết và trách nhiệm xây dựng một gia đình.
Thứ tư, giúp đôi bạn tìm hiểu trước những vấn đề và khó khăn có thể xảy ra trong đời sống hôn nhân và gia đình.
Như vậy, để có một gia đình hạnh phúc, ngoài việc noi gương bắt chước gia đình Thánh Gia, còn cần phải chuẩn bị tốt cho những người trẻ khi bước vào hôn nhân: sự hướng dẫn của các linh mục, các chuyên viên, chia sẻ kinh nghiệm của những người sống đời gia đình, “những người được chuẩn bị tốt nhất cho đời sống hôn nhân là những người đã học được từ chính cha mẹ của họ thế nào là hôn nhân Kitô giáo.” (x. Thư mục vụ 2016 của HĐGMVN, số 5)
Lạy Thánh Gia Thất, xin giúp mỗi thành viên trong gia đình chúng con biết chu toàn bổn phận của mình để gia đình chúng con nên giống gia đình Thánh Gia. Amen.
Lm. Anthony Trung Thành