Elise Ann Allen của CruxNow, ngày 29 tháng 9 năm 2024, tường trình rằng trên máy bay trở về Vatican từ Brussels, Bỉ, hôm Chúa Nhật, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã gạt bỏ những lời chỉ trích về bài phát biểu của ngài về phụ nữ trong chuyến đi cuối tuần đến Bỉ, nhấn mạnh rằng việc nam tính hóa phụ nữ là "không phải của Ki-tô giáo" và là sản phẩm của "chủ nghĩa nữ quyền cường điệu".
Sau đó, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã viện dẫn một ẩn dụ kinh điển của Argentina, ám chỉ đến điệu Tango, để ngụ ý rằng những gợi ý cho rằng ngài có quan điểm bảo thủ đối với phụ nữ hoặc vai trò của họ trong Giáo Hội Công Giáo là vô lý.
Tuy nhiên, Đức Giáo Hoàng Phanxicô thực sự có thể đã đổ thêm dầu vào lửa ở một thời điểm khác, khi nhắc đến cựu Quốc vương Baudouin của Bỉ, người đã từ chức trong một ngày vào năm 1990 thay vì ký luật hợp pháp hóa phá thai, Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã ca ngợi lòng dũng cảm của ông bằng cách nói rằng những gì ông đã làm đòi hỏi "một chính trị gia mặc quần".
Trong các bình luận với các phóng viên trên máy bay của Đức Giáo Hoàng trở về từ Bỉ, Đức Phanxicô đã phản ứng lại sự chỉ trích về ngôn từ của ngài về phụ nữ trong phiên họp vào thứ Sáu tại Đại học Công Giáo Leuven, khi ngài nói rằng, "Những gì đặc trưng cho phụ nữ, những gì thực sự nữ tính, không được quy định bởi sự đồng thuận hay hệ tư tưởng, cũng giống như bản thân phẩm giá được đảm bảo không phải bởi luật lệ được viết trên giấy, mà bởi một luật lệ nguyên bản được viết trong trái tim chúng ta".
Trường đại học đã công bố một bản tuyên bố ngay lập tức bày tỏ "sự không hiểu và không tán thành", gọi lập trường của Đức Giáo Hoàng là "tất định và giản lược" và thúc giục nhà thờ thúc đẩy sự hòa nhập lớn hơn "mà không có bất cứ hình thức phân biệt đối xử nào".
Đáp lại vào hôm Chúa Nhật, Đức Phanxicô cho biết ngài thường lên tiếng về phẩm giá của phụ nữ và rằng "nam tính hóa Giáo hội, nam tính hóa phụ nữ là không phải nhân bản, không phải Ki-tô giáo".
"Nữ tính có sức mạnh riêng của nó", ngài nói rằng phụ nữ "quan trọng hơn nam giới vì Giáo hội là phụ nữ, là cô dâu của Chúa Kitô".
“Nếu điều này, đối với những người phụ nữ đó, có vẻ bảo thủ, thì tôi là Carlo Gardel,” ngài nói, ám chỉ đến một nhạc sĩ Tango nổi tiếng người Argentina gốc Pháp, ám chỉ rằng ng thấy ý tưởng này vô lý.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô cho biết ngài thấy trong những phản ứng tiêu cực “có một não trạng trì trệ không muốn nghe điều này được nói đến. Phụ nữ bình đẳng với đàn ông, họ bình đẳng.”
“Một chủ nghĩa nữ quyền cường điệu muốn thấy phụ nữ nam tính hóa, điều đó không hữu hiệu. Một điều là chủ nghĩa nam tính, điều đó không hiệu quả, điều kia là chủ nghĩa nữ quyền không hiệu quả. Điều hiệu quả là Giáo hội phụ nữ vốn vĩ đại hơn thừa tác vụ nam giới,” ngài nói.
Ở một lúc khác, ngài được hỏi về quyết định thúc đẩy quá trình phong chân phước cho Vua Baudouin.
“Nhà vua rất dũng cảm, vì khi đối đầu với luật giết hại, ông đã không ký và từ chức. Điều đó đòi hỏi lòng dũng cảm, bạn cần một chính trị gia mặc quần để làm điều này, bạn cần lòng dũng cảm”, ngài nói, trong một nhận xét có thể sẽ bị chỉ trích từ một số phía.
Ở một mặt trận khác, Đức Phanxicô cũng đề cập đến cuộc chiến đang diễn ra ở Gaza, với các phóng viên hỏi liệu ngài có cảm thấy Israel đã "đi quá xa" trong các cuộc tấn công mới nhất vào Hezbollah hay không.
Giơ tay lên mặt trong một cử chỉ rõ ràng cho thấy ngài đau lòng trước tình hình này, Đức Phanxicô cho biết ngài gọi điện đến giáo xứ Công Giáo ở Gaza hàng ngày, nơi có khoảng 600 người đang trú ẩn, và họ kể cho ngài nghe về "sự tàn ác xảy ra ở đó".
"Phòng thủ", ngài nói, "luôn phải tương xứng với cuộc tấn công. Khi có điều gì đó không tương xứng, điều đó khiến bạn thấy một xu hướng thống trị vượt ra ngoài đạo đức".
"Một quốc gia mà với lực lượng của mình, tôi đang nói về bất cứ quốc gia nào, thực hiện những điều này theo cách cực kỳ như vậy, thì đây là những hành động vô đạo đức", ngài nói, đồng thời nói rằng trong khi bản thân chiến tranh là vô đạo đức, thì các quy tắc của chiến tranh chỉ ra một đạo đức phải được "bảo vệ".
Khi điều này không được thực hiện, ngài nói, thì rõ ràng là có "máu xấu trong những điều này".
Những phát biểu của ngài được đưa ra sau khi quân đội Israel thực hiện hàng chục cuộc không kích trên khắp Lebanon vào cuối tuần nhằm vào Hezbollah, khiến 11 người thiệt mạng.
Israel đã ám sát thủ lĩnh của nhóm này là Hassan Nasrallah vào thứ Bảy và vào Chúa Nhật đã giết chết Nabil Kaouk, một quan chức cấp cao khác của Hezbollah, giáng một đòn mạnh vào nhóm này trong bối cảnh xung đột xuyên biên giới đang diễn ra dữ dội kể từ tháng 10 năm ngoái.
Hezbollah bắt đầu bắn tên lửa vào Israel để liên đới với người dân Gaza, với số người chết trong cuộc trả đũa của Israel đối với cuộc tấn công ngày 7 tháng 10 năm 2023 đã lên tới khoảng 41,000 người. Hezbollah đã đặt lệnh ngừng bắn ở Gaza như một điều kiện để chấm dứt các cuộc tấn công xuyên biên giới của mình.
Đức Phanxicô cũng đã đề cập đến vấn đề này trong bài phát biểu khi đọc kinh Truyền Tin vào Chúa Nhật, nói rằng Lebanon, nơi mà ngài luôn ca ngợi như thông điệp khu vực về lòng khoan dung và chung sống hòa bình, giờ đây là "một thông điệp đau khổ".
"Cuộc chiến này gây ra những tác động tàn khốc đối với người dân. Rất nhiều, quá nhiều người tiếp tục chết ngày này qua ngày khác ở Trung Đông", ngài nói và kêu gọi ngừng bắn ngay lập tức.
Khi được hỏi về vụ tai tiếng giáo sĩ lạm dụng và cuộc gặp gỡ của ngai với những người sống sót ở Bỉ, trong đó họ trình bày cho ngài một danh sách các yêu cầu, Đức Phanxicô cho biết việc lắng nghe nạn nhân bị lạm dụng là “một nghĩa vụ”.
Bất kể tỷ lệ phần trăm về lạm dụng trong gia đình hoặc các định chế giáo dục so với Giáo hội là bao nhiêu, “Điều đó không quan trọng với tôi. Tôi chỉ đề cập tới những gì trong Giáo hội”, ngài nói.
“Chúng ta có trách nhiệm lắng nghe những người bị lạm dụng và chăm sóc họ. Một số người cần được điều trị tâm lý để giúp giải quyết vấn đề này”, ngài nói, đồng thời nói rằng không chỉ nạn nhân phải được chăm sóc mà thủ phạm cũng phải bị trừng phạt.
“Lạm dụng không phải là tội lỗi có ngày hôm nay và có thể ngày mai không, đó là một khuynh hướng, đó là một căn bệnh tâm lý và vì lý do này, chúng ta phải đưa họ đi điều trị”, ngài nói. “Bạn không thể để một kẻ lạm dụng tự do trong cuộc sống bình thường với trách nhiệm trong các giáo xứ và trường học”.
Ngài lưu ý rằng một số giám mục, sau khi một linh mục bị buộc tội và kết án, giao cho họ một nhiệm vụ làm việc trong thư viện, xa giáo xứ và xa trẻ em.
“Chúng ta phải tiến hành việc này”, ngài nói, thêm rằng sự xấu hổ của Giáo hội “là che đậy. Chúng ta không được che đậy”.
Ngài cũng đề cập đến vấn đề phá thai, nói rằng phụ nữ “có quyền được sống, sống đời họ và quyền được sống của con cái họ”.
Như đã từng làm trong quá khứ, ngài gọi phá thai là “giết người”, nói rằng “bạn đang giết một con người” và gọi những bác sĩ thực hiện phá thai là “sát thủ”.
“Phụ nữ có quyền bảo vệ sự sống. Một điều nữa là các phương pháp chống thụ thai, đây là vấn đề khác, đừng nhầm lẫn chúng. Hiện tại, tôi chỉ nói về phá thai. Bạn không thể tranh luận về điều này. Tôi xin lỗi, nhưng đó là sự thật”.
Đức Giáo Hoàng Phanxicô đã đến thăm Luxembourg và Bỉ từ ngày 26 đến 29 tháng 9, chủ yếu là để kỷ niệm 600 năm thành lập Đại học Leuven và Louvain, có từ năm 1425, khi một trường đại học duy nhất ở nơi ngày nay là Bỉ được Đức Giáo Hoàng Martin V thành lập.
Tuy nhiên, họ đã tách ra vào những năm 1960, dẫn đến việc thành lập hai trường đại học riêng biệt: KU Leuven nói tiếng Hòa Lan và Université Catholique de Louvain (UCL) nói tiếng Pháp.